Kira sözleşmelerinin yenilenme dönemlerinde, ev sahipleri ve kiracılar için en önemli konulardan biri yıllık kira artış oranıdır. 2025 itibarıyla kira artış oranları, yasal düzenlemeler ve piyasa koşulları doğrultusunda belirlenmektedir. Bu yazımızda, yıllık kira artışıyla ilgili yasal düzenlemeler, piyasa dinamikleri ve dikkat edilmesi gereken noktaları detaylı bir şekilde ele alacağız.
Yıllık Kira Artış Oranı Nedir?
Yıllık kira artış oranı, mevcut kira sözleşmesinin yenilenmesi sırasında kira bedelindeki artış miktarını belirlemek için kullanılan bir orandır. Bu oran, genellikle Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) verilerine göre belirlenir.
2025 yılı itibarıyla, kira artışı hesaplamasında 12 aylık ortalama TÜFE oranı esas alınmaktadır. Bu düzenleme, kiracıların aşırı artışlarla karşılaşmaması ve ev sahiplerinin adil bir gelir elde etmesi için uygulanmaktadır.
Kira Artış Oranını Belirleyen Faktörler
Yıllık kira artış oranını etkileyen birçok faktör bulunmaktadır. Bu faktörler, yasal düzenlemelerden piyasa koşullarına kadar değişiklik gösterebilir.
Yasal Düzenlemeler
2025 itibarıyla, kira artışları, Türk Borçlar Kanunu’na göre sınırlandırılmıştır. Özellikle konut kiralarında, 12 aylık ortalama TÜFE oranı üst sınır olarak kabul edilmektedir. Bu düzenleme, hem kiracıların korunmasını hem de ev sahiplerinin makul bir gelir elde etmesini amaçlamaktadır.
Piyasa Koşulları
Kira artış oranları, bölgedeki arz-talep dengesi ve genel ekonomik koşullardan etkilenir. Özellikle büyükşehirlerde talebin yüksek olduğu bölgelerde kira artış oranları daha yüksek olabilir. Ancak yasal sınırlar bu artışların belirli bir düzeyde kalmasını sağlar.
Kira Artış Oranı Nasıl Hesaplanır?
Kira artış oranı, TÜFE’nin 12 aylık ortalaması esas alınarak hesaplanır. Örneğin, mevcut kira bedeli 5.000 TL ise ve TÜFE’nin 12 aylık ortalaması %15 olarak açıklanmışsa, yeni kira bedeli 5.750 TL olacaktır. Ancak taraflar arasında daha düşük bir oran üzerinde mutabık kalınabilir.
Kira Artışıyla İlgili Dikkat Edilmesi Gerekenler
Kira artış oranlarıyla ilgili yasal hak ve sorumluluklarınızı bilmek önemlidir. İşte dikkat edilmesi gereken bazı noktalar:
Sözleşme Maddeleri
Kira sözleşmenizde, artış oranıyla ilgili bir madde yer alıyorsa, bu madde yasal sınırlamalara uygun olmalıdır. Yasal düzenlemelere aykırı artışlar geçersiz sayılabilir.
Taraflar Arasında Mutabakat
Kira artış oranı belirlenirken ev sahibi ve kiracı arasında uzlaşma sağlanması önemlidir. Taraflar, yasal sınırların altında bir oran üzerinde anlaşabilir.
Hakem Heyetine Başvuru
Eğer kira artış oranı konusunda bir anlaşmazlık yaşanırsa, taraflar hakem heyetine başvurarak sorunun çözülmesini talep edebilir.
Sıkça Sorulan Sorular
Yıllık kira artışıyla ilgili merak edilen soruları ve cevaplarını aşağıda bulabilirsiniz.
Kira artış oranı yasal bir zorunluluk mudur?
Evet, kira artış oranı, Türk Borçlar Kanunu kapsamında düzenlenmiştir ve 12 aylık ortalama TÜFE oranını aşmamalıdır. Ev sahipleri bu sınırın üzerinde artış talep edemez.
İşyerleri için kira artış oranı farklı mıdır?
2025 itibarıyla, işyerleri için de kira artış oranı, konut kiralarında olduğu gibi 12 aylık ortalama TÜFE oranıyla sınırlandırılmıştır.
Kiracı ve ev sahibi farklı bir oran üzerinde anlaşabilir mi?
Evet, taraflar yasal sınırın altında bir oran üzerinde mutabakat sağlayabilir. Ancak yasal sınırın üzerinde bir artış talep edilmesi durumunda kiracının yasal itiraz hakkı vardır.
Kira artışı yapılmazsa ne olur?
Kira artışı yapılmazsa, sözleşmede aksi bir madde yoksa, mevcut kira bedeli geçerli olmaya devam eder. Ancak ev sahibi, yeni dönemde yasal artış oranını talep edebilir.
Kira artış oranını nasıl öğrenebilirim?
Her ay TÜİK tarafından açıklanan TÜFE verilerini takip ederek kira artış oranını öğrenebilirsiniz. Ayrıca kira sözleşmenizden veya ev sahibinizden bu oranla ilgili bilgi alabilirsiniz.
Kira artışı geri alınabilir mi?
Eğer kira artış oranı yasal sınırın üzerindeyse, kiracı, fazla ödenen kısmın iadesi için tüketici hakem heyetine başvurabilir.
Kira artışını reddetme hakkım var mı?
Eğer ev sahibi, yasal sınırın üzerinde bir artış talep ediyorsa, bu artışı reddetme hakkınız bulunmaktadır. Ancak yasal sınırlar içindeki artışları kabul etmeniz gerekir.
Kira artışında zamanaşımı süresi var mı?
Evet, fazla yapılan kira artışlarına itiraz için zamanaşımı süresi genellikle 5 yıl olarak belirlenmiştir. Bu süre içinde hak talep edebilirsiniz.
